Vóór Cynthia, Chantal en Elly was Peter de Neef leidinggevende in het theater van Brielle, het toenmalige Sociaal-Cultureel Centrum De Goote. Op deze pagina vertelt hij over zijn herinneringen vanaf 1983 tot en met zijn afscheid in 1991.
Van beleidsambtenaar welzijn naar coördinator SCC De Goote
Ik ben in augustus 1981 aangenomen als medewerker op het Bureau Welzijnszaken. Na de opening van Sociaal Cultureel Centrum De Goote kreeg ik als taak de verhuringen van het centrum te doen. Dat betekende onder andere dat ik frequent overleg had met de (vaste) gebruikers en de diverse werkgroepen (vrijwilligers) van De Goote.
Zo ontstonden er werkgroepen voor:
- De theatertechniek (Udi Molenaar, Willem Baris, Guido Reijnders en Jan Posma)
- De theaterprogrammering (Elly Wester, Janny Pruyn, Jan en Agnes Rooimans en Ella Vervoort)
- De kindertheaterprogrammering (Margareth van Rooyen, Jolanda van Rij en Anli de Vries),
- De jazzprogrammering (Rob Stroober en ik)
- Programmering Wereldmuziek (Jeannet Posma)
- Programmering Dans (Rita Hendriks)
- Cursus Toneel (Sylvia Verkamman)
Voor alle onmisbare timmer-, schilder-, onderhoudsklussen meldden zich toentertijd Jim Anker en Teun Kweekel als ‘Manusje van Alles’. Ook hadden we nog Jos Uitdehaage. Een fotograaf die het theaterseizoen perfect in beeld bracht en voor een permanente tentoonstelling op grote panelen in de hal zorgde.
Voor de volledigheid van dit verhaal bestond de beheerscommissie van De Goote uit Hennie Kester de Kievit (wethouder), Klaas Hofstra (raadslid), Joop Marquenie (beeldende kunst), Reinier van der Wel (bureauchef welzijnszaken), Ad Wester (onderwijs), Els van Loon, Cees Rotte en de heer de Looff (dir. RSG).
Direct na de opening van De Goote bleek mijn hartstocht, passie en interesse zich van het ene op het andere moment te verschuiven van bureau-ambtenaar ter gemeentesecretarie naar entrepreneur van het sociaal cultureel centrum. Ik was dus steeds minder te vinden achter mijn bureau op de afdeling.
In die tijd speelde ik ook nog in een plaatselijke band. Omdat ook mijn natuurlijke aandacht naar het toneel werd getrokken, vond vooral mijn directe chef Reinier van der Wel het goed dat ik mij steeds meer met theaterzaken waaronder theatertechniek ging bemoeien. Dit soms tot grote ergernis van het toenmalige hoofd van de afdeling welzijn, de heer Bouwman.
Hij vond het helemaal niets dat ik zoveel tijd en aandacht besteedde aan zaken buiten mijn normale functie als beleidsmedewerker op kantoor. In die beginjaren van De Goote werd ik dan ook regelmatig uit de wind gehouden door gemeentesecretaris Jan Wingelaar, wethouder Hennie Kester en natuurlijk mijn directe chef en steun en toeverlaat Reinier van der Wel.
Deze vier mensen stonden mijns inziens werkelijk aan de bakermat van wat nu in Brielle wordt gevierd.
Klik op foto’s voor volledige afbeeldingen
‘Alles kon in die tijd’
Als pionier kon ik mij onder hun vleugels buitensporig uitleven. Niets was te gek. Alles kon in die tijd. Even naar Beekwilder Amsterdam met Elly Wester om attributen te scoren voor het volgende festival. Een tribune laten bouwen (Teun Kweekel) om de zichtlijnen in de zaal te verbeteren. De naamgeving en kleuren spontaan per zaal veranderen (Jim Anker en Teun Kweekel). In het geheim leende ik dimmerkasten uit De Stoep Spijkenisse om meer lichtaansluitingen op het toneel van De Goote te kunnen krijgen. Dat leverde soms spannende taferelen op. Wanneer ik met de auto bij de Stoep aankwam, moest altijd even door een medewerker van De Stoep gecontroleerd worden of ‘moe’ (directeur van De Stoep) niet in de buurt was. De toenmalige directeur van De Stoep vond De Goote maar niks. Beter was het in haar ogen om het theaterpubliek uit Brielle naar De Stoep te laten komen.
Daarnaast volgde ik ook nog (ook weer deels illegaal) theatertechnieklessen bij Cor Raats en Leo Gimminck (theatertechnici van De Stoep Spijkenisse). Ook reden we met een kleine delegatie naar een sporthal ergens in Gelderland om de kunst af te kijken van sporthalgebruik voor grotere evenementen. Het leek mij een ideale combinatie, De Goote voor het theaterprogramma en het naastgelegen Dukdalf voor grotere evenementen zoals een optreden van BZN en voor beurzen.
Pionieren
De eerste 9 jaar van het ontstaan van het cultureel centrum van pakweg 1983 tot mijn vertrek in 1991 bestond dus voor het overgrote deel uit het pionieren, verzinnen, bedenken en met elkaar samenwerken om Brielle op de culturele kaart te zetten. Een onderdeel hiervan was het aanvragen van een lidmaatschap bij de Vereniging van
Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. Ook dit lukte uiteindelijk, al herinner ik mij nog de directeur (de heer Kievit) van De Kring Roosendaal, die namens de VSCD de zaal kwam inspecteren om te kijken of wij wel volwaardig lid konden worden. Als eerste vroeg hij waar de theaterzaal was. Ik legde hem uit dat hij daar nu in stond. Haastig voegde ik hier aan toe dat met de houten tribunedelen die wij onder het toneel hadden liggen voor de juiste theaterambiance konden zorgen voor 200 man publiek. De Goote kreeg vervolgens van de VSCD de C-status (zalen tot 350 stoelen). We waren dus nu officieel lid!
Ook om de horeca-omzet te stimuleren verzorgden we dansavonden waar ik regelmatig met mijn band optrad. Omdat het bij avonden in De Goote nogal vaak laat werd, kwam ik dan de dag daarna wat later op het gemeentehuis, tot frustratie en ergernis van Bouwman, maar altijd weer met redding van Reinier van der Wel.
Full-time
Hoe dan ook, de onrust werd op de afdeling steeds groter en groter. Ik was dan ook superblij met de oplossing een vast kantoor te krijgen in het torentje van De Goote. Ik kon en mocht mij toen ook volledig fulltime bezighouden met het cultureel centrum. Hierbij had ik ook het geluk dat Elly Wester mij wilde helpen. Het ‘De Goote’ team was compleet. Daarnaast kreeg de afdeling op het gemeentehuis een nieuw hoofd, te weten Jan Knol. Een innemende en cultureel bevlogen man!
Langzamerhand werd alles professioneler. De diverse programmeringswerkgroepen kregen een meer adviserende functie waardoor ik slagvaardiger kon handelen tijdens de jaarlijkse programmeringsperiode.
Anekdotes
Paul de Leeuw – kalender
Een van onze eerste theaterbrochures werd in de vorm gegoten van een kalender. Op de cover van de kalender stond toen nog een jonge Paul de Leeuw, die het seizoen van de Goote aankondigde met ‘Meneer van Heumen, we zijn er klaar voor’. Een toentertijd bekend tv-programma. Laat ik zeggen dat Paul hier niet zo blij mee was toen hij voor zijn optreden in de Goote de kalender zag liggen.
Les 1 tijdens de pioniersfase is toch van tevoren even overleggen met de artiest, sorry Paul…
Maar de kalender werkte wel. Tijdens de beginjaren van het theater was er ook geen budget voor een gids. Ik ging dan ook ieder jaar steevast langs alle bedrijven en winkels in Brielle om advertentiegelden binnen te harken..
Krijn van Driel (beeldend kunstenaar/vormgever/vaste muzikaal begeleider van Mini Maxi) verzorgde belangeloos de vormgeving en de firma Bazen uit Brielle zorgde tegen een zacht prijsje voor het drukwerk.
Who’s Affraid of Virginia Woolf
Memorabel was ook in het openingsjaar de voorstelling ‘Who’s Afraid of Virginia Woolf’ van de Vlaamse acteur Guido Lauwaert. We hadden net de week daarvoor een volle zaal gedraaid met een bekende liedjeszanger: Peter Blanker. Bij binnenkomst vroeg Guido aan een barmedewerker naar de verkoopstand van de avond.
De barmedewerker herkende hem niet en vertelde Guido dat er iets van 15 kaarten waren verkocht en dat hij het onbegrijpelijk vond dat de werkgroep programmering zo’n onbekende artiest had uitgenodigd. Guido was natuurlijk geheel terecht ‘not amused’ en liet dit tot na de voorstelling ook blijken met een ongekende boosheid die hij richtte op iedereen in zijn omgeving. Ik heb werkelijk nog nooit zo’n indrukwekkende ‘Who’s Afraid Of Virginia Woolf’ gezien. De glasscherven op het toneel van de door hem kapot gegooide wijnglazen tijdens de voorstelling (het publiek zat op het toneel) vonden we een week later nog tussen de hoeken en kieren van het toneel.
Dwars door de teken- en schilderles
SCC De Goote was vroeger de LAS (Lagere Agrarische School). Tijdens de verbouwing van school tot cultureel centrum werd besloten het voormalige tractoren-lokaal om te toveren tot grote zaal met podium. Een geweldig voordeel was dat de riante oprit naar de theaterzaal (het voormalige tractoren-lokaal dus) met brede deuren als laad en los voor de artiesten al meteen was gerealiseerd. Het nadeel was dat de kleedkamers achter de handenarbeid-, teken- en schilderruimte onder de zaal lag. Tijdens de schildercursus liepen de artiesten op weg naar de kleedkamers nogal eens door de les.
Bij een show van het toentertijd enorm populaire Groot Niet Te Vermijden Dans- en Showorkest kon de opkomst van de band niet via de smalle trap bij de kleedkamers richting toneel. Groot was de hilariteit toen de band verkleed als drumband als act dwars door de teken- en schilderles liep richting de nooddeur. Via de nooddeur van het tekenlokaal liep de band helemaal om het gebouw en kwam via de laad- en losdeuren de uitverkochte zaal met verbouwereerd publiek binnen.
Zwerver in de theaterzaal
Twee jaar later kwam de band weer voor een try-out naar De Goote, uiteraard weer voor een volledig uitverkocht huis. De band wilde een act uitproberen waarbij de leadzanger en typetjesmaker Louis Kockelmann als verklede zwerver (met een fles bier in zijn hand) volledig laveloos de zaal zou binnenstrompelen. De bedoeling was dat hij door zijn ongecontroleerdheid bier (flesje bier gevuld met kraanwater) over het publiek zou gooien en vervolgens tegen de muur van de zaal zou gaan plassen. Ik moest uiteraard als verantwoordelijke van het theater de man tot de orde roepen en hem uit de zaal verwijderen. Tijdens het tumult zou de band vervolgens stoppen met spelen, de zwerver in de zaal herkennen en naar het toneel halen als ‘Special Guest’ helemaal uit de U.S.A. Alleen het liep even anders. Doordat ik en Louis helemaal in ons spel opgingen, leek het voor het publiek kennelijk zo echt dat een aantal mensen uit het publiek opstonden om mij te helpen die gast hardhandig uit de zaal te krijgen. Gelukkig greep de band net op tijd in. De hilariteit was uiteraard groot.
De paalscène
Ook niet te vergeten was de voorstelling van Waardenberg en De Jong met de act van de olie rondspetterende brommer en de steigerpaal in de lucht, waar beide spelers met een potje verf op zaten. De hoogte van het toneel tot het grit (plafond) was maar een krappe 4 meter en de dagopening van het toneel was nog lager. Iedere keer verdween Martin van Waardenberg of Wilfried de Jong (afhankelijk wie van de twee boven hing) uit het zicht. De absurditeit van de paalscène kreeg hierdoor een nieuwe dimensie.
Een bijzondere toegift
In de foyer van de Goote stond een piano. Soms hadden we een pianist uit Brielle die na afloop van de voorstelling voor sfeervolle klanken zorgde. Soms ontstaat er iets wat je niet kunt sturen. We hadden Brigitte Kaandorp op bezoek. Natuurlijk ging het publiek in de zaal tijdens de voorstelling volledig uit zijn dak. Na afloop kwam Brigitte naar voren en ging spontaan achter de piano haar hele oeuvre (de liefde voor een draaideur, de radiografisch bestuurbare zeilboot etc.) brengen. Tot een uurtje of 1 hingen, zaten, stonden de mensen te lachen en genieten van deze extra show van ‘Kaan’.
Tussen de gehaktballen door…
Jenny Arean kwam ook graag naar De Goote. Natuurlijk zat de zaal altijd vol en Jenny vond het ook heel gezellig na afloop aan de bar om nog wat na te keuvelen met het publiek. Volgens mij waren twee dingen in De Goote heel bekend bij Jenny. Dat waren de heerlijke gehaktballen van Ria Walbroek en de Vaarschool van Koos Kouwijzer, die een vaste cursuslocatie in De Goote had. Het werd in ieder geval gezelliger en gezelliger. Koos vertelde dat hij een boot in Engeland op moest halen en nodigde Jenny en onze beheerder en zeilfanaat Henk Walbroek, tussen de gehaktballen door, spontaan uit voor de boottocht. Jenny vond het ook een te gek idee. Het einde van dit verhaal ken ik helaas niet (meer). Wel dat het nog tot laat ontiegelijk gezellig bleef, met de gehaktballen van Ria uiteraard.
Film
Muziek
Theater
Cabaret